قوانین مسابقه کمیکار لیگ عملکرد

(ماشین هایی با سوخت های شیمیایی)

 

در این رشته ماشین‌هایی که نیروی محرکه‌ی آن‌ها توسط مواد و واکنش‌های شیمیایی تأمین می‌شود شرکت می‌کنند و زمان و مسافت طی شده توسط هر ماشین رتبه‌ی آن را تعیین می‌کند. هدف از انجام مسابقه نمایش توانایی کنترل یک واکنش شیمیایی است. دانش آموزان شرکت کننده در این رشته می بایست قوانینی را رعایت کنند که به شرح زیراست:

 

قوانین مسابقه کمیکار

 1.واکنش‌های شیمیایی که استفاده از آن‌ها مجاز نمی‌باشد به شرح زیر است:

• واکنش‌هایی که باعث پخش دود یا مه مواد سمی درفضای اطراف‌گردد؛
• واکنش‌هایی که با شعله همراه است؛
• واکنش‌هایی که احتمال انفجار به علت خروج سریع گاز، مایع یا هر عامل دیگری در آن‌ها وجود داشته باشد؛
• واکنش‌هایی که منجر به حوادثی از قبیل انفجار، صدای ناهنجار، نشت و ریزش مواد و آب شود، سبب حذف دست سازه از مسابقه می‌گردد؛
• واکنش‌هایی که خروجی آن ها به صورت جت گازهای داغ می باشد.

 

2. استفاده از منابع انرژیبه جز سوخت شیمیایی برای راندن ماشین مثل استفاده از باطری‌های خشک، لیتیم پلیمر و دیگر باطری‌های تجاری و صنعتی موجود در بازار و به طور کلی نیروی محرکه خارجی ممنوع می ‌باشد.
3. حرکت ماشین بایستی به وسیله ی واکنش شیمیایی کنترل گردد و استفاده از وسایل کنترل از راه دور و موارد مشابه ممنوع است.

 

مکانیزم‌هایی مثل هل دادن یا کوک کردن، چرخاندن چرخ‌ها به وسیله‌ی دست، استفاده از تکیه‌گاه و وارد کردن ضربه برای شروع حرکت مجاز نمی‌باشد. همچنین  استفاده از پیش‌ران یا رانشانه که از تخلیه‌ی گازها و مایعات (جت گاز) برای نیروی محرکه بهره می‌برند، ممنوع می‌باشد.

4. زمان توقف می­بایست توسط یک فرآیند شیمیایی تعیین ­گردد، استفاده از انواع ترمز های صرفا مکانیکی و الکتریکی برای توقف واکنش شیمیایی یا قطع نیروی محرکه واکنش اکیدا ممنوع می­باشد و فرآیند تعیین کننده در توقف الزاما بر اساس یک فرآیند شیمیایی می­باشد.
5. استفاده از هرگونه سنسور الکتریکی اعم از نوری، صوتی و…. خطا محسوب شده و موجب حذف تیم از مرحله عملکرد می‌گردد.
6. استفاده از جرقه، شعله کبریت و … برای شروع واکنش تنها در صورتی مجاز است که این اجزاء پس از ایجادجرقه از ماشین جدا شده و جزء ماشین محسوب نگردد.
7. اجزای هر ماشین ساخته شده بایستی در جعبه ای به ابعاد 20*30*40 سانتی متر مکعب جای بگیرد این مورد با قرار دادن اجزا ماشین در جعبه ای با این ابعاد، توسط هییت داوران چک میگردد. حداقل ابعاد کمیکار قابل قبول 10*20*30 سانتی متر مکعب می باشد. لازم به توضیح است که اجزای جدا شده ماشین برای احراز این امر، باید قابلیت اتصال مجدد بدون صدمه رساندن جدی به کار آرایی ماشین را داشته باشند. مسائلی از قبیل شکستن اجزا، جدا کردن جوش ها و …. غیر قابل قبول است و در صورت عدم رعایت این موارد، 1 متر خطای اولیه در محاسبات خطا لحاظ خواهد شد. لازم به ذکر است برای جدا کردن و اتصال مجدد اجزا در صورت لزوم، می­بایست صرفا با دست و یا ابزارهای ساده نظیر آچار انجام گیرد. اگر از ابزارهای غیر متعارف مانند فرز و … استفاده گردد، امتیاز منفی فوق الذکر لحاظ خواهد میگردد.
8. مسئولیت انتقال ماشین، مواد شیمیایی و ابزار مورد نیاز از قبیل ترازو و وسایل آزمایشگاهی به محل مسابقه و رعایت موارد ایمنی با تیم شرکت‌کننده خواهد بود.
9. استفاده از سیستم های جت گاز بدون مسائل ایمنی ( شیر اطمینان، گواهی فشار مخزن و…) به خصوص برگه سلامت کپسول ممنوع می باشد.
10. استفاده از سیستم سیالی و سیستم هایی که با خروج سیال بدون تاثیر واکنش شیمیایی بوده باشد، ممنوع است.
11. استفاده از رگلاتور جریان الکتریکی در هر قسمت کمیکار ممنوع می باشد.

 

قوانین برگزاری مسابقه عملکرد

 این بخش از مسابقه که 60 نمره از 100 نمره مسابقات را در اختیار دارد، در 2 نوبت با یک بازه زمانی کوتاه برای استراحت تیم­های برگزار خواهد شد:

1. ترتیب تیم­ها در مرحله قلق گیری با قرعه کشی مشخص شده و امتیاز این مرحله40% امتیاز کل مرحله عملکرد می­باشد(24 نمره از 60 نمره) و بقیه به بخش اصلی تعلق می­گیرد.
2. در مرحله اصلی، امتیاز 60% کل مرحله می­باشد. ترتیب تیم­ها با توجه به رکورد ثبت شده در دور اول تعیین خواهد گردید. ترتیب تیم­ها بدین صورت خواهد بود که تیمی که بیشترین فاصله را تا خط پایان را داشته باشد، به عنوان تیم اول در مسابقه اصلی شرکت خواهد کرد. زمان حضور تیم اول در مرحله عملکرد اصلی با نظر داوران اعلام خواهد شد.

تبصره 1:تیم­هایی که مرتکب خطا شده و به هر دلیلی موفق به ثبت رکورد نشده باشند، پیش از تمامی تیم­ها، به همان ترتیب قرعه کشی انجام شده در مرحله اول عملکرد شرکت خواهند کرد.

3. در دور دوم، امتیاز تیم­ها بر اساس فاصله ماشین از خط پایان مسابقه محاسبه خواهد شد و تیمی برنده است که کمترین فاصله را از خط پایان را داشته باشد(فاصله از خط پایان به صورت مطلق محاسبه شده و عبور ماشین از خط پایان یا نرسیدن آن به خط پایان تاثیری در نتیجه ندارد) و مبنای فاصله از خط پایان، موقعیت توقف ماشین می­باشد.

تبصره 2:نحوه محاسبه خطا به صورت زیر خواهد بود:

 

میزان خطای کل={(0.4*میزان خطای قلق گیری)+(0.6*میزان خطای عملکرد اصلی)}

 

4. شکل زمین مسابقه به صورت زیر است. ماشین می­بایست در محدوده مورد نظر توقف کند. عدم توقف ماشین در محدوده تعیین شده، باعث حذف تیم خواهد شد. میزان انحراف قابل قبول از هر انتهای خط شروع (50 سانتمتر) 10 درجه می باشد.

 

 

 

 

4. قبل از انجام مسابقه ماشین ساخته شده توسط هیئت داوران بازبینی خواهد شد و به تیم­هایی که موارد ایمنی را رعایت نکرده باشند، حق شرکت در مسابقه داده نخواهد شد. همچنین هیئت داوران در هر مرحله از مسابقه عملکرد، مجاز به حذف ماشین از دور مسابقه به علت ایمن نبودن و خطر آفرین بودن آن می­باشد
5. میزان آب و مقدار مسافت(13-20 متر) در روز مسابقه با قرعه کشی تعیین می­گردد که میزان آب از 100 الی500 گرم با گام­های 100 گرم و گام­های مسافت، 50 سانتی متر خواهد بود.
6. پس از اعلام اسامی تیم­ها، هر تیم حداکثر 2 دقیقه برای حضور در جایگاه و راه اندازی ماشین زمان دارد (از آنجایی که وقت مشخص شده برای تولید سوخت مورد نیاز برخی از ماشین­ها کم­ می­باشد، لذا تمامی تیم­ها مجاز هستند سوخت خود را از قبل تهیه نموده و بر روی ماشین قرار دهند و لیکن تولید این سوخت بوسیله تیم باید توسط هیئت داوران محرز گردد). هر تیمی که زمان آماده سازی آن بیشتر از 2 دقیقه باشد، به ازاء هر 10 ثانیه زمان بیشتر، 5 سانتی­متر به فاصله مطلق از خط پایان افزوده می­شود.
7. ماشین­ها می­بایست مسافت معین شده را حداکثر بر حسب ثانیه طبق جدول زیر طی کنند. به ازاء هر 10 ثانیه زمان بیشتر، 5 سانتی­متر به فاصله مطلق از خط پایان اضافه می­گردد.

 

 

 

ردیف	مسافت(متر)	زمان(ثانیه)	ردیف	مسافت(متر)	زمان(ثانیه)
1	13-13.5	88	2	14-14.5	94
3	15-15.5	100	4	16-16.5	106
5	17-17.5	112	6	18-18.5	118
7	19-19.5	124	8	20	130

5. بعد از شروع به کار ماشین، حق دست زدن، هل دادن و … وجود ندارد. در صورت مشاهده، تیم با نظر هیئت داوران از مسابقه حذف خواهد شد.
6. هنگام آماده سازی ماشین پشت خط برای راه اندازی، بیشتر از 3 نفر، حق حضور ندارند. همچنین، هنگام حرکت، تنها یک نفر حق همراهی ماشین را دارد. در صورت عدم توجه به تذکرات داوران در این موارد، تیم خاطی از مسابقه حذف خواهد شد.
7. اگر دو یا چند تیم به امتیازی مشابه برسند، تیمی که سریعتر مسافت طی شده پیموده است، عنوان برتر را کسب خواهد کرد.

 

 

امتیاز ویژه

در قسمت عملکرد، بر روی وسط خط مقصد که به قید قرعه مشخص گردیده است، دو عدد توپ استاندارد پینگ پنگ با فاصله 30 سانتی متر، قرار داده می شود. در صورت برخورد کمیکار با این توپ، در احتساب خطای کمیکار، 100 سانتی متر کسر می گردد.

تبصره: اگر کمیکار بعد از برخورد با این توپ خطایی کمتر از 100 سانتی داشته و متوقف گردد، خطا صفر  خواهد بود و در صورتی که بعد از برخورد مسافت طولانی تری را طی نماید، مقدار خطای نهایی با احتساب امتیاز ویژه، لحاظ خواهد شد.

 

 

فایل ارائه:

در این بخش که 40 نمره را در اختیار دارد، دانش آموز می بایست در زمان مشخص شده، فایل PDF از اصول طراحی کمیکار خود را به همراه مستندات ممکن برای بروی سایت بارگزاری کند. این فایل می بایست شامل موارد ذیل باشد:

• مقدمه
• نحوه ساخت کمیکار
• نحوه کنترل کمیکار

این فایل نباید بیشتر از 5 صفحه متن بگردد ( به علاوه 2 صفحه عنوان و نام خدا) و فونت تایپ آن می بایست نازنین 10 و تیترها، تیتر 12 باشد. فاصله خط ها از هم 1 و فاصله حاشیه ای از خط ها 2 در نظر نظر گرفته شود. بدیهی است عدم توجه به این معقوله موجب کسر امتیاز می گردد.

 

نکته1: زیست سازگاری واکنش های کمیکار، می بایست مستند قابل بررسی باشد.

 

این فایل، 50% از نمره در نظر گرفته شده برای بخش ارائه است( 20 نمره از 40 نمره)، الباقی نمره تئوری روز مسابقه با پرسش از شرکت کنندگان تعیین می گردد.